مراحل مختلف زندگی میگو
۱٫ تخم ریزی و لقاح
۲٫ تخم
۳٫ مرحله لاروی که خود شامل سه زیرمجموعه است:
- ناپلئوس (Nauplius)
- پروتوزوآ (زوآ)(Zoea)
- مایسیس((Mysis
۴٫ مرحله پست لاروی یا لاروی پیشرفته
۵٫ مرحله میگوی نابالغ یا جوان
اهمیت کیفیت آب در پرورش میگو
مدیریت وحفظ کیفیت آب در استخرهای پرورش میگو و همچنین مدیریت غذا و غذادهی به طور گسترده‌ای به هم وابسته و دارای اثرات متقابل بوده و در تولید پایدار میگوی پرورشی و در آمدزایی آن نقش اساسی ایفا مینمایند. حفظ فاکتورهای کیفی آب مزارع پرورش میگو در دامنه مناسب و مورد قبول برای رشد مطلوب میگوهای در حال پرورش ضروری است و نبایستی میزان آنها به حد مرگ آور برسد. بسیاری از پرورش دهندگان میگو، پارامترهای کیفی آب استخرهای پرورش میگو را مورد اندازه گیری قرار نمیدهند که این موضوع میتواند در مدیریت موثر استخرهای پرورشی و همچنین کاهش میزان تولید دخیل باشد. فلذا بررسی و ثبت منظم پارامترهای کمی (فیزیکی و شیمیایی) و کیفی آب پرورش باعث میشود که چنانچه مشکلی در روند پرورش ایجاد شود در مراحل اولیه با در اختیار داشتن اطلاعات استخر پرورشی معضلات مورد تشخیص قرار گرفته و در مدیریت بهینه تولید مورد استفاده قرار گیرد.
برای داشتن آب با کیفیت مناسب در زمینه پرورش میگو به خصوص در مرحله لاروی که مرحله حساسی برای میگوست، میتوان از ازن بهره جست.
کاربرد ازن در پرورش آبزیان
ازن دو کاربرد مهم تصفیه کنندگی و بهبود کیفیت آب را در پرورش آبزیان دارد. ازن به منظور غیرفعال سازی عوامل بیماریزا برای آبزیان، اکسید کردن پسماند ارگانیک( شامل رنگ) و نیتریت، به آبهای سیستم پرورش آبزی افزوده میشود. ازن مزایایی دارد از جمله:
- کاهش فعالیت میکروبی در آب به دلیل اکسیدکنندگی بالای ازن
- افزایش نرخ بقای آبزیانی همچون میگو و ماهی
- بهبود تهنشینی و جداسازی مواد جامد
- از بین بردن ترکیبات ارگانیک حل شده در آب
- کاهش رنگ
- دفع جلبک و نمونههای دیگر موجودات ریز شناور در سطح آب
- دفع بو و مزه
- نیاز کمتر به تصفیههای شیمیایی
- نرخ سریع واکنش
- نرخ سریعتر رشد
مقایسه ازن با دیگر مواد شیمیایی بکاررفته در تصفیه آب پرورش آبزیان مانند کلر
- مواد شیمیایی مانند کلر در بدن آبزیان باقی میمانند و با مصرف آنها وارد بدن انسان میشوند.
- ازن محصول جانبی مضر ندارد و محصول نهاییاش اکسیژن است که برای افزایش DO آب مناسب است.
- ازن مانند مواد شیمیایی دیگر نیاز به ذخیرهسازی ندارد و در محل تولید میشود.
علاوه بر موارد فوق، اعمال ازن در آب پرورش میگو فواید زیر را هم خواهد داشت:
- کاهش مدت زمان چرخه رشد به میزان ۳ روز که این میزان کاهش در سال معادل این است که یک دوره پرورش جدید راه اندازی شود.
- در مورد استفاده از آنتی بیوتیک، استفاده از ازن موجب نیاز کمتر به آن شده که میزان آنتی بیوتیک مورد نیاز به ۳/۲ تقلیل یافته است.
- افزایش نرخ زنده ماندن نوزدان میگو
- تاثیر ازن در کاهش باکتریها(حذف بیماری خاصی که باکتری Vibrio عامل ایجاد آن است.)
کاربرد ازن در نگهداری و بستهبندی میگو و آبزیان
یکی از مشکلات بزرگ در صنعت غذا و مواد غذایی، نگه داری و فساد آنها میباشد که عمد تا به دلایل آلودگی های میکروارگانیزمی اتفاق میافتد. از مهم ترین روش های اطمینان بخش کنترل بهداشت و امنیت مواد غذایی، میتوان استفاده از گاز ازن را نام برد.
ازکاربردهای گاز ازن در صنایع شیلاتی میتوان به کاهش بار میکروبی محصولات شیلاتی و بهبود وضعیت ایمنی محصولات، شستشو و خنک سازی آبزیان و افزایش زمان ماندگاری،استفاده در نظافت ، گندزدایی و شستشوی وسایل و تجهیزات و تصفیه ضایعات فرآورده های شیلاتی اشاره کرد. میزان کارایی گاز ازن را میتوان با درجه حرارت، میزان غلظت مصرفی و ترکیب کردن این روش با سایر روشهای فیزیکی و شیمیایی افزایش داد. استفاده از ازن به دلایل قدرت و سرعت بالا به عنوان یک ماده ضد میکروبی، سبب افزایش عمرِ ماندگاری محصولات شیلاتی شده است که در نهایت منجر به افزایش کیفیت و سود اقتصادی بیشتر میشود و از آن میتوان به عنوان یک روش کارآمد درجهت امنیت غذایی بیشتر در صنایع شیلاتی استفاده نمود.
منابع:
- The effects of ozone and probiotics on the survival of black tiger shrimp (Penaeus monodon), Oraporn Meunpol
- Global Ozone Handbook(agriculture and food industries)
- بررسی امکان استفاده بهینه از گاز ازن در بهبود کیفیت فرآوردههای شیلاتی، حسین محتشم